Circulaire economieDigitale matchmaking voor industriële duurzaamheid: hoe kennisplatforms de circulaire economie mogelijk maken
Samenvatting
Industriële symbiose wordt eerder gehinderd door uitdagingen op het gebied van informatiebeheer dan door technologische beperkingen. Het CORALIS-webinar benadrukte de noodzaak van effectief kennisbeheer om industriële symbiotische relaties op te starten en in stand te houden. Ondanks 32 digitale tools die sinds 2016 zijn ontwikkeld, is hun effectiviteit in de echte wereld onzeker. Het Sharebox-project creëerde intelligente aanbevelingssystemen om grondstof-afvalmatches tussen bedrijven voor te stellen met een maximale nauwkeurigheid van 33%, beperkt door gegevensschaarste, privacyproblemen en inconsistente afvalclassificatie. Voor economische haalbaarheid moet ook rekening worden gehouden met transport-, verwerkings- en transactiekosten.
Vanuit het perspectief van de industrie brengt het vertrouwen op persoonlijke netwerken, zoals in Griekenland, risico's met zich mee en beperkt het de reikwijdte van partnerschappen. Digitale platforms worden voorgesteld om menselijke relaties uit te breiden, niet om ze te vervangen. Het CORALIS-project legt de nadruk op een gebruikersgerichte aanpak met matchingmechanismen, gemeenschapsforums en kennisopslagplaatsen, en streeft naar integratie met bestaande bedrijfssystemen.
Er wordt verwacht dat ontwikkelingen in de regelgeving, zoals de aanstaande Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) en de European Sustainability Reporting Standards (ESRS), gunstige voorwaarden zullen scheppen voor digitale kennisplatforms door gedetailleerde duurzaamheidsrapporten met een digitaal label verplicht te stellen.
Het succes van dergelijke platforms zal waarschijnlijk afhangen van het opbouwen van vertrouwen, gebruiksvriendelijke interfaces, gestandaardiseerde gegevensformaten, rekening houden met transportkosten en een balans tussen automatisering en persoonlijke interactie. Toekomstige symbioses kunnen technologie combineren om initiële verbindingen te vormen met menselijke inspanningen om deze te onderhouden, versneld door beleidstransparantie en standaardisatie van gegevens.
Open volledig artikel
Digitale matchmaking voor industriële duurzaamheid: hoe kennisplatforms de circulaire economie mogelijk maken
De informatie-uitdaging in industriële symbiose
Het fundamentele obstakel voor wijdverspreide industriële symbiose is niet de technologische haalbaarheid, maar informatiebeheer. Zoals Murat Mirata van de BL Shipping University benadrukte tijdens het CORALIS-webinar, is effectief kennisbeheer essentieel gedurende de hele levenscyclus van symbiotische relaties - van het identificeren van kansen tot het onderhouden van langetermijnpartnerschappen.
Sinds 2016 zijn er minstens 32 digitale tools ontwikkeld om deze uitdaging aan te gaan, vaak met steun van overheidsfinanciering. Er blijft echter een cruciale vraag over: Hoe effectief zijn deze platforms in het stimuleren van industriële symbiose in de echte wereld?
Digitale hulpmiddelen voor matchmaking en beoordeling
Slimme aanbevelingssystemen
Yu-eun De Mazan (Universiteit Twente) presenteerde de bevindingen van het Sharebox-project (2015-2020), dat een IT-platform ontwikkelde om industriële symbiose te faciliteren. Het project creëerde intelligente aanbevelingssystemen, vergelijkbaar met die van Netflix of YouTube, die gebruikmaken van:
- Association rule mining
- Hiërarchische agglomeratieve clustering
- Input-output matching algoritmen
- Op gevallen gebaseerd redeneren
Deze systemen waren gericht op het suggereren van mogelijke overeenkomsten tussen bedrijven op het gebied van afval en hulpbronnen. Ze bereikten echter een maximale nauwkeurigheid van slechts 33%, voornamelijk als gevolg van:
- Beperkte beschikbaarheid van gegevens
- Onwil van bedrijven om afvalinformatie te delen
- Gebrek aan gestandaardiseerde afvalclassificatiesystemen
Economische beoordelingstools
Het succesvol identificeren van potentiële overeenkomsten is slechts de eerste stap. Bedrijven moeten vervolgens de economische haalbaarheid evalueren en daarbij niet alleen kijken naar directe besparingen, maar ook naar wat De Mazan de "drie T's" noemt:
- Transportkosten
- Behandelingsvereisten
- Transactiekosten
Om deze complexiteit aan te pakken, ontwikkelde Sharebox de "fair cost and benefit sharing tool" (COSTES), die gebruik maakt van speltheorie en agentgebaseerde modellering om de collectieve economische voordelen van samenwerking ten opzichte van concurrentie aan te tonen.
Perspectief van de industrie: Balanceren tussen technologie en menselijke relaties
Nikos Kufodontis (Atheense Brouwerij) bood waardevolle inzichten vanuit de bedrijfskant en merkte op dat industriële symbiose al bestaat in Griekenland, maar dat dit meestal berust op individuele connecties in plaats van systematische benaderingen. Deze afhankelijkheid van persoonlijke netwerken:
- Creëert continuïteitsrisico's wanneer sleutelfiguren vertrekken
- Beperkt potentiële partnerschappen tot bestaande connecties
- sluit organisaties uit die niet over interne netwerkcapaciteit beschikken
Kufodontis pleitte ervoor dat digitale platforms het menselijke element in industriële symbiose zouden aanvullen, niet vervangen. Hij zag een "Tinder voor de industrie"-concept voor zich: een gebruiksvriendelijk platform met uitgebreide datastromen en geautomatiseerde matching-algoritmes die samenwerkingsmogelijkheden kunnen identificeren op basis van afvalstromen en behoeften aan middelen.
Uitgebreide digitale infrastructuur bouwen
Stella Yali en Haralabos Manis van ICCS presenteerden hun werk aan de ontwikkeling van informatie- en kennismanagementtools binnen het CORALIS-project. Hun gebruikersgerichte aanpak richtte zich op drie kernmodules:
- Matchmaking-mechanisme om compatibele afval-hulpbronnenparen te identificeren
- Gemeenschapsforum voor netwerken en communicatie
- Kennisopslagplaats die succesvolle en onsuccesvolle gevallen documenteert.
Hun raamwerk evalueerde potentiële synergieën op basis van technische compatibiliteit, naleving van regelgeving en milieu-impact. Belangrijk is dat ze de nadruk legden op het integreren van deze functionaliteiten in de bestaande bedrijfssystemen van bedrijven in plaats van het creëren van op zichzelf staande platforms.
Drijfveren voor regelgeving en datastandaardisatie
Ontwikkelingen in de regelgeving creëren gunstige omstandigheden voor digitale kennisplatforms. Stella Yali benadrukte dat veel bedrijven al milieugegevens delen via:
- Digitale afvalregisters
- Informatiesystemen over het vrijkomen van verontreinigende stoffen
- Rapportage van broeikasgasemissies
De aankomende Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) zal deze trend aanzienlijk uitbreiden door 50.000 Europese bedrijven te verplichten gedetailleerde duurzaamheidsrapporten op te stellen op basis van de European Sustainability Reporting Standards (ESRS). De standaard voor het gebruik van hulpbronnen en de circulaire economie (ESRS E5) vereist digitaal gelabelde, interoperabele gegevens over de stromen van hulpbronnen en afvalproductie, waardoor een rijke basis wordt gelegd voor het identificeren van symbiotische kansen.
Succesfactoren voor digitale platforms
Op basis van de inzichten van de experts komen verschillende factoren naar voren als cruciaal voor effectieve digitale kennisplatforms:
- Vertrouwenwekkende mechanismen om het delen van gegevens aan te moedigen
- Gebruiksvriendelijke interfaces geïntegreerd in bestaande bedrijfsprocessen
- Gestandaardiseerde gegevensontologieën voor afvalclassificatie
- Nabijheidsoverwegingen om transportkosten te beperken
- Balans tussen automatisering en menselijke relaties
De weg vooruit: Digitaal-menselijke symbiose
De ervaring van volwassen industriële symbiosenetwerken zoals Kalundborg, Denemarken, suggereert dat, hoewel initiële partnerschappen gebouwd kunnen worden op persoonlijke communicatie en vertrouwen, digitale hulpmiddelen steeds noodzakelijker worden naarmate netwerken zich uitbreiden. De toekomst van industriële symbiose hangt waarschijnlijk af van een symbiotische relatie tussen digitale platformen en menselijke interactie - waarbij technologie zorgt voor de initiële verbindingen en mensen de duurzame samenwerkingsverbanden opbouwen die nodig zijn voor een circulaire economie.
Naarmate regelgeving meer transparantie en gegevensstandaardisering stimuleert, zal het potentieel van digitale platforms om industriële symbiose te versnellen alleen maar toenemen. Voor bedrijven die op zoek zijn naar concurrentievoordeel en tegelijkertijd hun duurzaamheidsdoelstellingen willen halen, bieden deze platforms een belangrijke kans om afvalproblemen om te zetten in waardevolle hulpbronnen.
Referenties
- CORALIS EU-project. (2023). "CORALIS learnings webinar #3: Digitale kennisplatforms voor industriële symbiose (pt1)." YouTube. Beschikbaar op: https: //youtu.be/Q--C7b7eEAw?si=w_rgGSUnzk294hJj
- Mirata, M. (2023). "De rol van informatiebeheer in industriële symbiose." Presentatie op CORALIS learnings webinar #3, BL Shipping University.
- De Mazan, Y. (2023). "Slimme Recommender Systemen voor Industriële Symbiose." Presentatie op CORALIS learnings webinar #3, Universiteit Twente.
- Enitan, I. (2023). "Digitale Platforms voor de Bouwsector." Presentatie op CORALIS learnings webinar #3, Universiteit Twente.
- Kufodontis, N. (2023). "Industry Perspective on Digital Knowledge Platforms." Presentatie op CORALIS learnings webinar #3, Atheense Brouwerij.
- Yali, S. en Manis, H. (2023). "Tools voor informatie- en kennisbeheer voor industriële symbiose." Presentatie op CORALIS learnings webinar #3, ICCS.
- Europese Commissie. (2022). "Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD)." Publicatieblad van de Europese Unie.
- European Financial Reporting Advisory Group. (2023). "European Sustainability Reporting Standards (ESRS) E5: Gebruik van hulpbronnen en circulaire economie."
