Energie-efficiëntieVerdubbeling van de vooruitgang op het gebied van energie-efficiëntie: Een sleutel tot het bereiken van klimaatdoelstellingen en energiezekerheid
Samenvatting
Het rapport "Energy Efficiency 2023" van het IEA onderstreept de noodzaak om het tempo van de wereldwijde verbetering van de energie-efficiëntie te verdubbelen van de huidige 2% naar 4% per jaar om de doelstellingen voor netto nul-emissies te halen. Hoewel er een lichte daling was in de wereldwijde verbetering van de energie-intensiteit in 2023 tot 1,3%, lieten de EU en de VS aanzienlijke verbeteringen zien als gevolg van beleidsreacties en gedragsveranderingen te midden van energiecrises.
Verdubbeling van de efficiëntie kan de energierekening aanzienlijk verlagen, bijdragen aan de CO2-reductiedoelstellingen en banen opleveren in verschillende sectoren. Regeringen steunen een krachtiger beleid om dit doel te bereiken, met de bedoeling om dit op te nemen in de komende COP28-besprekingen.
In de transportsector stijgt de verkoop van elektrische voertuigen, waardoor de voertuigefficiëntie tegen 2030 aanzienlijk zou kunnen toenemen. De gebouwensector moet zijn efficiëntieverbetering verviervoudigen, waarbij de verkoop van warmtepompen toeneemt en renovaties moeten worden verdubbeld. De efficiëntie van de industrie kan worden verhoogd door digitalisering en energiebeheersystemen, zoals blijkt uit de toenemende toepassing van ISO 50001.
In het rapport wordt melding gemaakt van bijna 700 miljard dollar aan overheidssteun voor energie-efficiëntie sinds 2020, met aanzienlijke investeringen uit nieuwe initiatieven. Uitdagingen zoals verouderde energiecodes voor gebouwen en een trage voorraadrotatie kunnen de vooruitgang echter belemmeren. Om de jaarlijkse verbetering van 4% te halen, zijn consistent beleid en investeringen nodig.
Efficiëntienormen voor belangrijke producten in veel landen zijn afgestemd op de netto-nul-doelstellingen, en wereldwijde toepassing van beste praktijken is van vitaal belang. Systeemefficiëntie wordt steeds relevanter door elektrificatie en integratie van hernieuwbare energie, waarbij digitale technologieën geavanceerd energiebeheer ondersteunen.
Het IEA noemt de aanpassing van Zuid-Australië aan de hoge penetratie van hernieuwbare energie door middel van slimme systemen om de energiekosten te verlagen. Efficiënte toepassing van koeltechnologie is cruciaal voor het beheren van de stijgende vraag naar koeling in landen als India.
Het rapport concludeert dat de energie-efficiëntiedoelstelling, hoewel ontmoedigend, haalbaar is met de nodige aandacht voor technologie, beleid en implementatie. Deze verbetering wordt gezien als de sleutel tot energiezekerheid, betaalbaarheid, het creëren van banen en klimaatdoelstellingen.
Open volledig artikel
Verdubbeling van de vooruitgang op het gebied van energie-efficiëntie: Een sleutel tot het bereiken van klimaatdoelstellingen en energiezekerheid
Nu de wereld worstelt met elkaar kruisende crises op het gebied van energie, klimaat en kosten van levensonderhoud, is energie-efficiëntie naar voren gekomen als een cruciale oplossing die tegelijkertijd alle drie de uitdagingen kan aanpakken. De meest recente rapport Energie-efficiëntie 2023 van het Internationaal Energieagentschap (IEA) wordt benadrukt dat het dringend noodzakelijk is om het tempo van de wereldwijde vooruitgang op het gebied van energie-efficiëntie dit decennium te verdubbelen, van ongeveer 2% per jaar naar 4%, om de doelstellingen voor netto nuluitstoot binnen bereik te houden.
In 2023 is de verbetering van de mondiale energie-intensiteit licht vertraagd van 2% in 2022 naar 1,3%, maar in sommige regio's is er sprake van aanzienlijke vooruitgang. De Europese Unie en de Verenigde Staten boekten robuuste verbeteringen van respectievelijk 5% en 4%, dankzij krachtige beleidsmaatregelen en veranderingen in het consumentengedrag als reactie op de energiecrisis. De economische opleving in China en de industriële groei deden deze winst op mondiaal niveau echter teniet.
Het IEA-rapport benadrukt dat een verdubbeling van de vooruitgang op het gebied van efficiëntie de energierekening in geavanceerde economieën met een derde zou kunnen verlagen en 50% van de CO2-reductie die nodig is in 2030 zou kunnen opleveren. Het zou ook 4,5 miljoen meer banen creëren dan vandaag in de productie-, renovatie-, bouw- en transportsector.
Het is bemoedigend dat het momentum rond deze wereldwijde doelstelling groeit. Tijdens de 8e jaarlijkse wereldconferentie over energie-efficiëntie van het IEA in Versailles hebben 46 regeringen een verklaring onderschreven ter ondersteuning van een krachtiger beleid om de efficiëntie dit decennium te verdubbelen. Het doel heeft ook aan kracht gewonnen in G20- en G7-fora, met plannen om het op COP28 te formaliseren naast doelstellingen voor hernieuwbare energie.
Om dit ambitieuze doel te bereiken is een ingrijpende transformatie in alle sectoren nodig. In de transportsector neemt de verkoop van elektrische voertuigen een hoge vlucht, tot ongeveer 18% van de wereldwijde autoverkoop in 2023. Dit zorgt voor een radicale toename van de efficiëntie van personenauto's, waarbij de gemiddelde jaarlijkse verbetering naar verwachting meer dan verdrievoudigt van 1,6% naar 5% in 2030 in het Net Zero-scenario van het IEA.
De bouwsector staat voor een nog grotere uitdaging en moet zijn efficiëntieverbetering verviervoudigen van 1,2% tot meer dan 5% per jaar. Dit betekent meer dan een verdubbeling van het huidige wereldwijde retrofitpercentage tot 2,5% van de bestaande gebouwen per jaar in 2030. Warmtepompen spelen een centrale rol, met een wereldwijde verkoopstijging van 11% in 2022 als gevolg van hoge gasprijzen en meer beleidsondersteuning.
In de industrie zijn digitalisering en geavanceerde energiebeheersystemen de sleutel tot verdere efficiëntiewinst. Het aantal industriële faciliteiten dat gecertificeerd is volgens de ISO 50001 energiebeheernorm is in 2022 met bijna 30% gestegen, wat wijst op een toenemende actie van bedrijven op het gebied van efficiëntie.
Beleidsmaatregelen en investeringen versnellen om deze efficiëntierevolutie te stimuleren. Sinds 2020 hebben overheden bijna 700 miljard dollar uitgegeven om investeringen in energie-efficiëntie te ondersteunen. Nieuwe programma's zoals de Amerikaanse Inflation Reduction Act en het REPowerEU-plan van de EU besteden ongekende middelen aan efficiëntie. Property Assessed Clean Energy (PACE) financiering breidt zich ook snel uit en heeft al meer dan $ 13,6 miljard aan upgrades van gebouwen gefinancierd.
In het rapport wordt echter opgemerkt dat er nog uitdagingen zijn op het gebied van implementatie. Hoewel veel landen de regelgeving op het gebied van efficiëntie hebben aangescherpt, is wereldwijd ongeveer een derde van de energievoorschriften voor gebouwen sinds 2015 niet bijgewerkt. Door het langzame verloop van de voorraad in gebouwen en de industrie kan het jaren of decennia duren voordat nieuwe normen de vraag naar energie significant beïnvloeden.
Het IEA benadrukt dat een verdubbeling van de efficiëntie een uitdaging is, maar wel haalbaar. Meer dan 90% van de landen heeft de afgelopen tien jaar ten minste één keer een jaarlijkse verbetering van 4% gerealiseerd, maar om dit consistent vol te houden zijn meer beleidsambities en investeringen nodig.
Cruciaal is dat de benodigde technologieën en beleidsmaatregelen in de meeste sectoren al bestaan. Veel landen hebben efficiëntienormen voor belangrijke producten zoals verlichting en motoren die voldoen aan of hoger zijn dan de niveaus die overeenkomen met net-nul trajecten. Door deze beste praktijken wereldwijd uit te breiden en te versterken, kan de verdubbelingsdoelstelling al een heel eind worden gehaald.
Naast traditionele efficiëntiemaatregelen benadrukt het rapport het toenemende belang van "systeemefficiënte" benaderingen naarmate elektrificatie en de inzet van hernieuwbare energie versnellen. Digitale technologieën maken een geavanceerder energiebeheer in gebouwen en de industrie mogelijk, terwijl vraagresponsprogramma's helpen om vraag en aanbod van elektriciteit, die steeds meer variëren, in evenwicht te brengen.
Het IEA geeft het voorbeeld van Zuid-Australië, waar de hoge penetratie van hernieuwbare energie de vraag naar elektriciteit en de prijspatronen drastisch heeft veranderd. Consumenten en bedrijven passen zich aan met zonne-energie, batterijen en slimme energiebeheersystemen om te profiteren van periodes met negatieve groothandelsprijzen, waardoor de energiekosten aanzienlijk dalen.
Dergelijke efficiëntiewinsten op systeemniveau zullen van cruciaal belang zijn om de stijgende vraag naar koeling te beheren, vooral in snel groeiende markten zoals India. In het rapport wordt opgemerkt dat elke 1°C stijging van de gemiddelde dagtemperatuur boven de 24°C de elektriciteitsvraag in India met 2% doet stijgen. Efficiënte koeltechnologieën en -strategieën zoals stadskoelsystemen zullen essentieel zijn om thermisch comfort te bieden en tegelijk de druk op de elektriciteitsnetten te beperken.
Concluderend kan worden gesteld dat de uitdaging op het gebied van energie-efficiëntie enorm is, maar dat er ook grote kansen liggen. Door dit decennium de inspanningen te verdubbelen om de efficiëntie in alle sectoren te verbeteren, kunnen landen de energiezekerheid vergroten, de kosten voor de consument verlagen, banen creëren en op schema komen om de klimaatdoelstellingen te halen. Met de technologieën en beleidsinstrumenten die al beschikbaar zijn, is het bereiken van deze doelstelling vooral een kwestie van ambitie en implementatie. Nu de wereld uitkijkt naar COP29 en daarna, moet het versnellen van de vooruitgang op het gebied van energie-efficiëntie centraal staan in de klimaat- en energiestrategieën.
Bron: https://www.iea.org/reports/energy-efficiency-2023
