Beleid en regelgevingReageren op het coronavirus: Koolstofarme investeringen kunnen economieën helpen herstellen
Samenvatting
De COVID-19 pandemie is eerst en vooral een menselijke tragedie. Het virus heeft de samenleving ook getroffen als een tsunami, die het reizen heeft verstoord en gemeenschappen heeft afgesneden. Een stimuleringspakket dat een verhoging van de productie of het gebruik van fossiele brandstoffen omvat, zou een vreselijke vergissing zijn. Gedurfde klimaatmaatregelen kunnen tussen nu en 2030 wereldwijd ten minste 26 biljoen dollar netto aan economische voordelen opleveren in vergelijking met business-as-usual. Indonesië is een van de grootste economieën ter wereld en heeft een koolstofarm groeipad uitgestippeld dat verder gaat dan de huidige klimaatverbintenissen van het land en een gemiddelde groei van het bbp zou opleveren van
The economic Case for Low-carbon Development is gepubliceerd door de New Climate Economy, en omvat het scheppen van meer dan 65 miljoen nieuwe koolstofarme banen in 2030, en zal een scala aan economische, sociale en milieuvoordelen in Indonesië ontsluiten, aldus het rapport. In 2045 zullen die voordelen meer dan 15 miljoen extra banen en 15 miljoen extra banen omvatten, aldus het rapport.
Open volledig artikel
Reageren op het coronavirus: Koolstofarme investeringen kunnen economieën helpen herstellen
De COVID-19-pandemie is in de eerste plaats een menselijke tragedie: sinds 12 maart 2020 zijn meer dan 120 000 mensen besmet en meer dan 4 200 mensen overleden. Het verlies aan mensenlevens is hartverscheurend en zal alleen maar blijven toenemen.
Het virus heeft ook de samenleving getroffen als een tsunami, die het reizen heeft verstoord, gemeenschappen heeft afgesneden, fabrieken heeft stilgelegd en de economische markten heeft opgeschud. De wereldwijde productiesector heeft deergste krimp sinds de recessie van 2009 doorgemaakt. Goldman Sachs voorspelt nulwinstgroei voor Amerikaanse bedrijven, terwijl luchtvaartmaatschappijen encruisemaatschappijenhet moeilijk hebben omdat mensen ervoor kiezen om thuis te blijven.
Het hoeft geen verbazing te wekken dat deze grote mondiale ontwrichting leidt tot een lagere energievraag, wat op zijn beurt de mondiale uitstoot van broeikasgassen doet dalen. De industriële productie in China is sinds het begin van de crisis met 15 tot 40% gedaald, wat heeft geleid tot eendaling van de uitstoot met ongeveer 25% in diezelfde periode.
Emissiereducties als gevolg van economische recessies zijn meestal tijdelijk - en kunnen leiden tot een toename van de emissies wanneer economieën proberen weer op het goede spoor te komen. Na de wereldwijde financiële crisis van 2008 groeide de wereldwijdeCO2-uitstoot door de verbranding van fossiele brandstoffen en de cementproductie bijvoorbeeld met 5,9%in 2010, waardoor de daling van 1,4% in 2009 meer dan teniet werd gedaan.
Nu de pandemie mogelijk een wereldwijde economische vertraging teweegbrengt, zijn leiders al op zoek naar manieren om de economieën van hun landen te ondersteunen. De aanpak die zij kiezen om de economische groei te stimuleren, zal langdurige gevolgen hebben en moet dus zorgvuldig worden gekozen.
Wat regeringen moeten vermijden, is dat zij in het kielzog van een mondiale gezondheidscrisis hun economieën proberen te stimuleren door een andere - namelijk luchtverontreiniging - te verergeren. Een stimuleringspakket dat een verhoging van de productie of het gebruik van fossiele brandstoffen omvat, zou precies dit doen.
De gezondheidsrisico's van een verdubbeling van het gebruik van fossiele brandstoffen
Elk jaar sterven wereldwijd al meer dan 5 miljoen mensenvoortijdig door luchtvervuiling. Tweederde van desterfgevallen door luchtvervuiling wordt veroorzaakt door fossiele brandstoffen die worden uitgestoten door bronnen zoals elektriciteitscentrales, auto's en fabrieken. Deskundigen schatten dat ziekte en vroegtijdige sterfte als gevolg van luchtverontreiniging door het wegvervoer de OESO-landen in 2010 1,7 biljoen dollar hebben gekost. Luchtverontreiniging en het coronavirus vormen beide een groter risico voor mensen met reeds bestaande aandoeningen aan de luchtwegen, zoals astma, zodat een toename van de luchtverontreiniging de totale bijdrage van het coronavirus aan ziekten en sterfgevallen kan verergeren.
Tijdens eerdere economische crises heeft een aantal landen snel hun toevlucht genomen tot stimuleringspakketten met investeringen in infrastructuurprojecten die "klaar voor de start" waren. In veel gevallen ging het daarbij om de bouw van meer kolen- of andere fossielebrandstofcentrales, de verbetering van wegen, investeringen in zware industrie zoals de automobielindustrie, enzovoort. Het volgen van dat oude draaiboek om te reageren op de COVID-19 pandemie zou een vreselijke vergissing zijn, omdat het de gezondheidscrisis door luchtverontreiniging zou verergeren.
China heeft tot dusver het meest te lijden gehad onder deze COVID-19-uitbraak, en heeft ook enkele van de hoogste percentages luchtverontreiniging. In 2013 veroorzaakte kolengerelateerde luchtvervuiling ongeveer 366.000 vroegtijdige sterfgevallen in China. China is natuurlijk niet alleen. India heeft 22 van de30 meest vervuilde steden op aarde. De smog in de hoofdstad New Delhi werd in november 2019 zo giftig dat de regering eennoodtoestand voor de volksgezondheid afkondigde, scholensloot en mensen aanspoorde om binnen te blijven.
Nu landen hun economieën een hoognodige impuls willen geven in de nasleep van de COVID-19-uitbraak, hebben regeringen en bedrijven die stimuleringsmaatregelen overwegen in wezen twee keuzes: Ze kunnen tientallen jaren van vervuilende, inefficiënte, koolstofrijke en niet-duurzame ontwikkeling vasthouden, of ze kunnen dit aangrijpen als een kans om de onvermijdelijke verschuiving naar koolstofarme en steeds beter betaalbare energie- en vervoerssystemen te versnellen, wat op lange termijn economische voordelen zal opleveren. In het laatste geval worden ook twee grote crisissen frontaal aangepakt: luchtverontreiniging en de groeiende klimaatnoodsituatie.
De economische argumenten voor een koolstofarme ontwikkeling
Het goede nieuws is dat steeds meer gegevens aantonen dat het nastreven van koolstofarme en klimaatbestendige groei de beste manier is om blijvende economische en sociale voordelen te ontsluiten. Doortastende klimaatmaatregelen kunnen volgens de New Climate Economy tussen nu en 2030 wereldwijd ten minste 26 biljoen dollar netto aan economische voordelen opleveren in vergelijking met een business-as-usual-aanpak. Dit omvat het scheppen van meer dan 65 miljoen nieuwe koolstofarme banen in 2030, gelijk aan de gecombineerde beroepsbevolking van het VK en Egypte vandaag.
Wat wereldwijd geldt, geldt ook op nationaal niveau. Indonesië is een van degrootste economieënter wereld. Het Indonesische ministerie van Planning heeft een koolstofarm groeipad uitgestippeld dat verder gaat dan de huidige klimaatverbintenissen van het land en van nutot 2045 een gemiddelde bbp-groei van meer dan 6% per jaar zou opleveren. Er zijn aanwijzingen dat dit koolstofarme groeipad vanaf het eerste jaar dat het wordt gevolgd, meer economische groei zal opleveren dan een business-as-usual groei, terwijl het ook een hele reeks economische, sociale en milieuvoordelen in Indonesië zal opleveren. In 2045 zullen die voordelen onder meer bestaan uit meer dan 15 miljoen extra banen - die groener en beter betaald zijn -, snellere armoedebestrijding, en gender- en regionale voordelen.
Duurzame, koolstofarme infrastructuur moet centraal staan in elke door de overheid geleide stimulans als reactie op de COVID-19-uitbraak. Voor regeringen is een cruciale rol weggelegd bij het uitstippelen van robuuste, goed onderbouwde en duurzame investeringsstrategieën. Investeringen in duurzame infrastructuur creëren vandaag banen en morgen nog veel meer sociale en economische voordelen. De American Recovery and Reinvestment Act van 2009 heeft bijvoorbeeld geleid tot een aantal sociale en economische voordelen, waaronderhet ondersteunen van ruwweg 900 000 banen in schone energie in de Verenigde Staten van 2009 tot 2015. Investeringen in het stimuleringspakket moeten ook helpen om onze gemeenschappen weerbaarder te maken tegen de gevolgen van een veranderend klimaat. De Global Commission on Adaptation heeft vastgesteld dat het nettovoordeel van investeringen in veerkrachtige infrastructuur in ontwikkelingslanden in de komende tien jaar 4,2 biljoen dollar zou bedragen over de levensduur van nieuwe infrastructuur, met een voordeel van 4 dollar voor elke geïnvesteerde 1 dollar.
Bedrijfsleiders en de financiële sector worden zich nu al bewust van de risico's van investeringen in koolstofrijke activiteiten en de voordelen van een omschakeling naar een koolstofarme, veerkrachtige economie - en regeringen zouden hun voorbeeld moeten volgen. Meer dan 16 grote vermogensbezitters met wereldwijd bijna 4 biljoen dollar aan beleggingen hebbentoegezegd hun volledige beleggingsportefeuille tegen 2050 om te vormen tot beleggingen die netto-nuluitstoot opleveren, en vele andere stappen snel over van beleggingen in fossiele brandstoffen. Duurzame bedrijven presteren nu al beter dan hun concurrenten.Bedrijven die zich bijvoorbeeld inzetten voor 100% hernieuwbare energie hebben betere nettowinstmarges en winsten dan bedrijven zonder dit engagement. En bedrijven die klimaatverandering actief beheren en plannen, behalen een 18%hoger rendement op investeringen dan bedrijven die dat niet doen - en 67% hoger dan bedrijven die weigeren hun emissies openbaar te maken.
Klimaatactie is de sleutel tot economisch herstel en welvaart op lange termijn
De wereldwijde uitbraak van COVID-19 toont zonder enige twijfel aan dat regeringen in staat zijn om dringende en radicale maatregelen te nemen om crisissen in te dammen. Dit zal niet gemakkelijk zijn en vereist dat wij allen onze rol spelen. Nu we uit deze onmiddellijke crisis komen, moeten we er echter duidelijk over zijn dathet geen zin heeft op de economische neergang op korte termijn te reageren met slechte investeringen op lange termijn. In plaats daarvan hebben we de kans om na de COVID-19 gezondheidscrisis stimuleringsmaatregelen te gebruiken om de groei te stimuleren, zowel de luchtverontreiniging te beteugelen als de klimaatcrisis te helpen aanpakken.
De toenemende urgentie van de klimaatcrisis toont aan dat onmiddellijke maatregelen nodig zijn om de emissies nu drastisch te verminderen. En de mogelijkheden om dat te doen zijn, gezien de nieuwe ontwikkelingen op het gebied van schone technologieën en de dalende kosten daarvan, nog nooit zo goed geweest. Hoewel de beperkingen op reizen en grote vergaderingen een uitdaging zijn, kunnen zij ons op onze beurt ook helpen ons eigen gedrag te veranderen in werk-, onderwijs- en reispatronen die veel duurzamer zijn, inclusief het erkennen van de mogelijkheden en bredere voordelen van telewerken en virtuele vergaderingen. We worden nu gedwongen onze gewoonten te herzien, maar we moeten dit als een leermoment gebruiken nu we uit de crisis komen.
We kunnen de klimaatnoodsituatie niet op de lange baan schuiven. Dit jaar moeten de landen nationale klimaatverbintenissen voor 2030 aangaan om tegen 2050 een wereld met een netto-nulemissie te bereiken.
Hoewel COVID-19 en de economische gevolgen ervan vandaag terecht de eerste aandachtspunten zijn van veel regeringen, moeten we bij het stimuleren van de economie ook aan morgen denken. Voor landen die hun economie in turbulente tijden willen ondersteunen en duurzame groei op lange termijn willenrealiseren, bieden klimaatmaatregelen een aantrekkelijke kans.
Auteur: Helen Mountford
Image credit: Unsplash/Guillaume de Germain
Dit artikel werd eerder gepubliceerd op World Resources Institute.
