Tijdbom van 35 miljoen: wat is er aan de hand met de EU-vernieuwingsgolf?

Tijdbom van 35 miljoen: wat is er aan de hand met de EU-vernieuwingsgolf?

Ik voel me net een record. Telkens als ik bij een groep ben die zich met energie en klimaat bezighoudt, gaat de discussie natuurlijk over het halen van onze langetermijndoelstellingen. Dat is heel begrijpelijk. Maar terwijl we in algemene termen bespreken waar we naartoe willen, vinden we het veel ongemakkelijker om te praten over hoe we daar moeten komen.

Laten we bijvoorbeeld eens kijken naar de renovatiegolf van de EU. Het doel is om tussen nu en 2030 35 miljoen gebouwen te renoveren tot een hoge standaard. Dat betekent ongeveer 3,5 miljoen gebouwen per jaar.

Hoe zou u een uitdaging van die omvang aanpakken? Velen beginnen met ervoor te zorgen dat er voldoende financiering is en Adrian Joyce vermeldt in een recente column voor eceee dat er een jaarlijks groen investeringstekort is dat kan oplopen tot 275 miljard euro (dit zijn schattingen van de Commissie). Dat is ongetwijfeld een duizelingwekkend bedrag. Joyce noemt dat bedrag ontmoedigend, maar zegt dat "er ruim voldoende geld beschikbaar is om onze gebouwen te renoveren en hun koolstofvoetafdruk te verkleinen en de menselijke gezondheid te verbeteren."

Dat is ontmoedigend, maar laten we eens ergens anders kijken.

Ik maak me zorgen over de omvang van de renovaties. De Commissie zegt dat momenteel jaarlijks 1% van het gebouwenbestand wordt gerenoveerd. Maar uit recent rapport (zie mijn blog van afgelopen juli hierover), waarbij gebruik is gemaakt van gegevens die eind 2019 door de Commissie zijn gepubliceerd, blijkt dat slechts 0,2 tot 0,3% van de gebouwen jaarlijks een ingrijpende renovatie ondergaat. Het doel om 3% van het gebouwenbestand per jaar te renoveren, zou betekenen dat het huidige renovatietempo met een factor 10 tot 15 moet worden verhoogd. Vergeet niet dat we bij de hogere norm 3,5 miljoen gebouwen per jaar moeten renoveren. Momenteel levert de gemiddelde renovatie een energiebesparing op van 9 tot 17%. Dat komt niet in de buurt van wat we moeten bereiken.

Peter Sweatman van Climate Strategy & Partners riep op tot een Marshallplan om de uitdaging aan te gaan. Dit gaat zeker de goede kant op.

Maar ik ben echt bezorgd.

BPIE toont aan dat er grote zorgen bestaan over de renovatiestrategieën op lange termijn die de lidstaten aan de Commissie moeten voorleggen in het kader van de richtlijn betreffende de energieprestatie van gebouwen. BPIE toont aan dat die strategieën niet op schema liggen om tegen 2050 klimaatneutraliteit te bereiken, wat wijst op de noodzaak van een volledige herziening van de REPG.

Dus waar moeten we heen? We moeten renovatie op een meer geïndustrialiseerde manier benaderen, zoals Yamina Saheb van OpenEXP enkele jaren geleden heeft voorgesteld.

En terwijl we de energieprestaties van gebouwen moeten verbeteren, moeten we beseffen dat we ook onze verwarmingssystemen koolstofvrij moeten maken.

De Commissie komt dit najaar met haar voorstellen voor een herziene EPBD. Haar herzieningen voor de richtlijn inzake energie-efficiëntie en de richtlijn inzake hernieuwbare energie komen in juni uit.

Met deze drie richtlijnen, de renovatiegolf, de Europese Green Deal en vele andere initiatieven moeten we onze inspanningen versnellen op een schaal die we nog nooit eerder hebben ondernomen.

Onze klimaatstrijd raakt in een stroomversnelling. COP26 in november zal van ons allen verlangen dat we onze ambitie om onze broeikasgasemissies te beperken, verhogen. Het zou absoluut verschrikkelijk zijn als we ons verslagen zouden noemen en zouden verwachten dat een andere sector wel met de nodige emissiereducties op de proppen komt.

Zijn we klaar voor de strijd? Zo niet, dan houden we onszelf echt voor de gek.