Het definiëren van Koolstofneutraliteit: Niet zo eenvoudig als het lijkt

05 oktober 2020 door Stefan M. Buettner

Samenvatting

Koolstofdioxide (CO2) hoopt zich in de atmosfeer op door natuurlijke en antropogene processen. In de atmosfeer absorbeert CO2 warmte, waardoor de atmosfeer opwarmt. Is het bereiken van CO2-neutraliteit alleen voldoende om de doelstellingen van het Klimaatakkoord van Parijs te bereiken? En, wat is eigenlijk het verschil tussen klimaatneutraliteit en milieuneutraliteit? Als dit niet goed wordt gedefinieerd, zullen misvattingen inherent leiden tot inefficiënte benaderingen en geschillen tijdens de uitvoering. De uitdaging in dit verband is met name dat besluitvormers gewoonlijk - althans zo zou het moeten zijn - denken dat de context duidelijk is. Het vaak gebruikte antwoord op de vraag "weet u wat ik bedoel? "ja ik begrijp het emuleert een vermeend gemeenschappelijk begrip van de zaak in kwestie

Dit vraagt om wederzijds begrip over doelstellingen en definities in plaats van goedbedoelde veronderstellingen (d.w.z. "laten we iets goeds doen voor het milieu of in een persoonlijke context".

Open volledig artikel

Het definiëren van Koolstofneutraliteit: Niet zo eenvoudig als het lijkt

Hoe de termen 'ontkoling' en ' ontkoling' te begrijpen.koolstof neutraliteit'? Het gaat niet om het verwijderen van koolstof zelf - het is de combinatie van koolstof en zuurstof (kooldioxide) die schadelijke gevolgen heeft voor het mondiale klimaat. Kooldioxide (_CO2) hoopt zich op in de atmosfeer door natuurlijke en antropogene processen. In de atmosfeer neemt_CO2 warmte op en zorgt zo voor opwarming van de atmosfeer.

Naast_CO2 zijn er nog andere stoffen die een vergelijkbaar effect op de atmosfeer hebben, vandaar dat ze ook worden beschouwd als een bevordering van de opwarming van de aarde[1], d.w.z. broeikasgassen of_CO2 -equivalenten.

Omvat de koolstofneutraliteit ook deze emissies? Wat betekent koolstofneutraliteit? Streven we naar_{CO2-neutraliteit}? Is het streven naar_{CO2-neutraliteit} voldoende voor het bereiken van de doelstellingen zoals afgesproken in het Klimaatverdrag van Parijs? Of moet daarbij rekening worden gehouden met_{CO2-equivalenten}? Is een volledige verwijdering van broeikasgassen gelijk aan klimaatneutraliteit? En, wat is eigenlijk het verschil tussen klimaatneutraliteit en milieuneutraliteit?

Is 'neutraliteit' bovendien gedefinieerd als absolute neutraliteit (geen emissies meer), of is 'netneutraliteit' het doel, gedefinieerd als neutraliteit na opsomming van alle positieve en negatieve bijdragende factoren (de resterende emissies worden tenietgedaan door compenserende maatregelen, d.w.z. het planten van bomen of de aankoop van emissiecertificaten)?

Het conceptualiseren hiervan is essentieel om de klimaatdoelstellingen te kunnen bepalen en het betreffende beleid uit te voeren. Als dit niet goed wordt gedefinieerd, zullen misvattingen inherent leiden tot inefficiënte benaderingen en geschillen tijdens de uitvoering. In dit verband moeten de capaciteiten en kenmerken van elke actor - en met name op macroniveau maatschappelijke, geopolitieke en strategische overwegingen van de natiestaten - worden meegenomen voordat de voorwaarden en aanbevelingen worden vastgesteld.

Acties die verschillende niveaus van neutraliteit bereiken:

Koolstofneutraliteit

het verminderen van de_CO2-uitstoot
CO2-compensatiemaatregelen

Klimaatneutraliteit

reductie & compensatie van CO2_en andere broeikasgassen (BKG[2]) met aardopwarmingsvermogen (GWP[3][4]):_{CO2-equivalenten}[5].
niet-gefluoreerd: methaan (CH4), lachgas (N2O)
gefluoreerde: fluorkoolwaterstoffen (HFK's), perfluorkoolwaterstoffen (PFK's), zwavelhexafluoride (SF6), stikstoftrifluoride (NF3)

Milieu-neutraliteit

vermijding en compensatie van het bovenstaande en alle andere middelen die een negatieve invloed hebben op het milieu en de gezondheid (d.w.z. pesticiden, stikstofoxiden (NOx), roet, zwaveldioxide (SO2), deeltjes, enz.)

Noodzaak om duidelijkheid te scheppen over de doelvariabele

Hoe kunnen besluitvormers goede beslissingen nemen als de kwestie om te beslissen of te handelen op zich niet duidelijk genoeg is: als bijvoorbeeld CO2-neutraliteit het verkondigde doel is, is het beoogde doel dan het neutraliseren van alle_CO2-uitstoot of strekt het doel zich ook uit tot_{CO2-equivalenten}, waardoor het eigenlijke doel verandert in klimaatneutraliteit?

Duidelijkheid over de doelvariabele is dus essentieel om goede beslissingen te kunnen nemen, het al dan niet aanwezig zijn van een_CO2'-equivalent' verandert de reikwijdte en de bijbehorende strategie aanzienlijk. De uitdaging hierbij is vooral dat de besluitvormers doorgaans - althans zo zou het moeten zijn - van mening zijn dat de context duidelijk is. Eenduidigheid vereist dus dat alle betrokken partijen zich bewust zijn van de duidelijke definitie(s) van het besproken onderwerp, en dat ze duidelijk met elkaar communiceren.

Voorbeeld:

Het veelgebruikte antwoord op de vraag 'weet u wat ik bedoel' - 'ja, ik begrijp het' bootst een vermeend gemeenschappelijk begrip van de kwestie in kwestie na, terwijl dit in werkelijkheid betekent 'ik geloof dat ik weet wat u bedoelt' en het bereiken van het (eigenlijk beoogde) doel aanzienlijk kan schaden, vertragen of voorkomen, respectievelijk tijd en middelen kan verspillen.

Dit vraagt om wederzijds begrip over doelen en definities in plaats van goed bedoelde aannames (d.w.z. 'laten we iets goeds doen voor het milieu' of in een persoonlijke context 'laten we samen iets leuks doen' -> de kans dat iets 'goeds' of 'leuks' als iets heel anders wordt beschouwd is groot): Vandaar dat (orde)opheldering, waarbij de betrokken partijen elk element dat deel uitmaakt van of uitgesloten is voor het bereiken van het doel, kritisch is.

In het kader van dit document: worden_{CO2-equivalenten} in aanmerking genomen (dus BKG met de bijbehorende doelstelling van 'klimaatneutraliteit') of niet?

Afgezien van de vaststelling van de doelstellingen moet de vooruitgang ten aanzien van de vastgestelde doelstelling consequent en op dezelfde manier worden gemeten aan de hand van statistieken met dezelfde definitie. Als het niet gaat om een absoluut doel zoals "net-nul" of om mijlpalen, is de definitie van basiscijfers essentieel (d.w.z. een vermindering met x % tegen 2030). Dit is vaak gebaseerd op de cijfers van 1990, maar kan niet worden verondersteld, tenzij dit duidelijk wordt aangegeven).

Minder belangrijk op de lange termijn, maar van cruciaal belang in de beginperiode, is of de vroege mijlpalen gericht zijn op, d.w.z. dat de strategieën worden afgeleid of dat de contracten klaar zijn om aanbesteed te worden of dat de strategieën worden goedgekeurd en de contracten worden gegund en ondertekend. Hier is alleen absolute duidelijkheid mogelijk over de haalbaarheid van de schema's en de succesvolle voortgang.

In de praktijk worden klimaat- en milieuneutraliteit echter vaak door elkaar gehaald, evenals koolstof- en klimaatneutraliteit. Dit betekent dat een duidelijke en wederzijdse definitie en begrip van het doel (d.w.z. koolstof-, klimaat- of milieuneutraliteit ), het nagestreefde doel en het bijbehorende tijdschema van vitaal belang zijn voor het bereiken van zinvolle en duurzame klimaatdoelstellingen.

Lees meer: De ambitie van koolstofneutraliteit in kaart brengen